Η 10η Οκτωβρίου στην Ιστορία

Γεγονότα -σαν σήμερα


415.  Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Β'. ο Καλλιγράφος, πραγματοποιεί τα θυρανοίξια της Αγιάς-Σοφίας.

680 . Μάχη της Καρμπάλα στο Ιράκ,100 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Βαγδάτης και βόρεια της Νατζάφ. Εκεί ο εγγονός του προφήτη του Μωάμεθ, Χουσεΐν ιμπν Αλί, με 110 στρατιώτες συγκρούστηκε με 4000 του Χαλίφη Γιαζίντ, στις 10 Μουχάραμ του έτους 61. (10 Οκτωβρίου 680 μ.Χ.). Οι άνδρες του Χουσεΐν ιμπν Αλί, σκοτώθηκαν και εκείνος αποκεφαλίστηκε. Στο κέντρο της παλαιάς πόλης της Καρμπάλα βρίσκεται το Μασίντ αλ-Χουσεΐν, ο τάφος του Αλ-Χουσεΐν ιμπν Αλί, εγγονού του Μωάμεθ από τη κόρη του Φατιμά και του Αλή. Ο τάφος αποτελεί ιερό τόπο προσκυνήματος για τους Σιίτες, στην επέτειο της Ασούρα, που φέτος κορυφώνεται στις 23 Οκτωβρίου.

732 . Μάχη της Τουρ κοντά στο Πουατιέ. Ο ηγέτης των Φράγκων, Κάρολος Μαρτέλ νικά τους Μαυριτανούς , σταματώντας την επέκταση των Μουσουλμάνων στη Ευρώπη. (Περισσότερα στο http://ta-mavra-nea.blogspot.gr/2015/10/blog-post_86.html)   

1471. Η Μάχη του Μπρούνκεμπεργκ στη Στοκχόλμη. Ο αντιβασιλέας της Σουηδίας, Στεν Στούρε ο Πρεσβύτερος, με τη βοήθεια αγροτών και εργατών , αποκρούει την επίθεση του βασιλιά Χριστιανού Α' της Δανίας.

1503. Οι μοναχοί του Κρεμλίνου φτιάχνουν τη πρώτη ρωσική βότκα που αρχικά είχε χρησιμοποιηθεί ως αντισηπτικό φάρμακο.

1575. Οι Καθολικοί της Γαλλίας με επικεφαλής τον Ερρίκο του Γκιζ νικούν τους Γερμανούς και Άγγλους μισθοφόρους που συγκροτούν το στρατό των Προτεσταντών στη μάχη της Ντορμάν.

1580. 600 στρατιώτες του Πάπα αποβιβάζοντια στην Ιρλανδία για να υποστηρίξουν εξέγερση των καθολικών.

1582. Μια χαμένη ημέρα. Λόγω της εφαρμογής του Γρηγοριανού ημερολογίου, αυτή η ημέρα δεν υπάρχει στην Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία και την Ισπανία.

1607. Μετά από πολιορκία 133 ημερών παραδίδεται η πόλη της Τούλα και έτσι έληξε η εξέγερση του Μπολοτνίκοφ (1606–1607). Ο Ιβάν Μπολοτνίκοφ αποφάσισε να διαπραγματευτεί λόγω της πείνας και τσάρος του υποσχέθηκε ότι θα δώσει χάρη στους αντάρτες σε αντάλλαγμα της παράδοσης της Τούλα στον στρατηγό αβηφιό του Σουίτσκι. Οι αντάρτες παραδόθηκαν στις 10 Οκτωβρίου, αλλά ο Τσάρος Μιχαήλ δεν κράτησε την υπόσχεσή του. Όλοι οι ηγέτες των ανταρτών, μεταφέρθηκαν στη Μόσχα στις 30 Οκτωβρίου, και στη συνέχεια εκτελέστηκαν ο καθένας με διαφορετικό τρόπο. Ο Μπολοτνίκοφ μεταφέρθηκε στο Καργκοπόλ, στον Αρχάγγελο, τυφλώθηκε και στη συνέχεια στραγγαλίστηκε.
1631. Οι Σάξονες καταλαμβάνουν την Πράγα.
1632 . Στη Ρωσία αρχίζει «ο πόλεμος του Σμολένσκ».

1733. Η Γαλλία κηρύσσει τον πόλεμο στην αυστριακή αυτοκράτορα Κάρολο.
Ο πόλεμος για την πολωνική διαδοχή κράτησε μέχρι το 1735.

1780. Τροπικός κυκλώνας στην Καραϊβική σκοτώνει πάνω από 22.000 άτομα

1789.Στην επαναστατική Γαλλία εκδίδεται το διάταγμα για την εθνικοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσία.

1828. Σουλιώτες επαναστάτες με επικεφαλής τον Κίτσο Τζαβέλλα νικούν τους Τούρκους στην Τέρνοβα Ναυπακτίας (σημερινό Δενδροχώρι).

1846. Ο Άγγλος αστρονόμος Ουίλιαμ Λάσελ ανακαλύπτει τον Τρίτωνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του πλανήτη Ποσειδώνα.

1858. Άρχισε ο ένοπλος αγώνας για την ανεξαρτησία της Κούβας από την Ισπανία. με την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών.
1868. Ο Κάρλος Κεσπέδες ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της Κούβας.

1871. Σβήνει μετά από τρεις μέρες μεγάλη πυρκαγιά, που κατέστρεψε το Σικάγο 1874. Η Βρετανία καταλαμβάνει τα νησιά Φίτζι.
1897. Ο Γερμανός χημικός Felix Hoffmann ανακαλύπτει την ασπιρίνη.
1899.Ξεκινά ο Πόλεμος των Μπόερς στην Νότια Αφρική.
1901. Στην Κίνα, αυτοκρατορικό διάταγμα απαγορεύει την εξαγορά θέσεων στη δημόσια υπηρεσία.
1906.Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, ο καπετάν Άγρας αναλαμβάνει την αρχηγία στο Βάλτο.
1907.Στην Ουγγαρία η «Κόκκινη Πέμπτη». Πανεργατική απεργία.
1911.Ξεσπά λαϊκή επανάσταση . Ο εθνικός ηγέτης της Κίνας Sun Yat-sen ανακήρυξε τη Δημοκρατία, που γκρέμισε τη δυναστεία των Μαντσού, και έληξε το καθεστώς των Κινέζων αυτοκρατόρων, που διήρκεσε 2000 χρόνια.
1912 .Α' Βαλκανικός Πόλεμος: Μάχη του Σαρανταπόρου. Νίκη του ελληνικού στρατού . Απελευθερώνονται τα Σέρβια και η Κοζάνη.
1913 .Αρχίζει να λειτουργεί η Διώρυγα του Παναμά, που συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό.
1914. Νικηφόρα μάχη των Βορειοηπειρωτών κατά των Αλβανών σε Τοσκάνι και Βελουκάσι.
1917. Η Βραζιλία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Γερμανίας μετά τις επιθέσεις γερμανικών υποβρυχίων σε πλοία της Βραζιλίας.
1918. Η σερβική πρώτη στρατιά αρχίζει την επίθεση για την απελευθέρωση της ΝΙΣ. Οι μπολσεβίκοι καθιερώνουν τη νέα ορθογραφία της Ρωσικής .
1919. Ενώ η Μ. Βρετανία οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Σύμμαχοι τους ανακοίνωσαν το εμπάργκο της Σοβιετικής Ρωσίας, αρχίζουν συνομιλίες μεταξύ του ελληνικού στρατού και των Τούρκων ανταρτών. Ταυτόχρονα ο Κεμάλ Ατατούρκ δηλώνει έτοιμος να κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας.
1920.Με δημοψήφισμα στην Αυστρία, καθορίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της Καρινθίας γίνεται αυστριακό έδαφος.
1922.Αποφασίστηκε οριστικά η παραπομπή  σε εξεταστική επιτροπή, των υπεύθυνων για την εθνική συμφορά. Παράλληλα, καταρτίστηκε διάταγμα συγκρότησης Έκτακτου Στρατοδικείου, στο οποίο θα παραπέμπονταν οι υπεύθυνοι της μικρασιατικής καταστροφής.
1928 . Ο ηγέτης του Κουομιτάνγκ στρατηγός Τσανγκ Κάι-Σεκ γίνεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας.

1931. Ξεσπά επανάσταση στην κατεχόμενη Κύπρο, που βρίσκεται υπό βρετανική κυριαρχία. Η επανάσταση θα πνιγεί στο αίμα.
1933.Βυθίστηκε το ελληνικό φορτηγό «Αννούλα» στον Ατλαντικό. Χάθηκαν τα 21 από τα 26 μέλη του πληρώματος. Οι επιζήσαντες περισώθηκαν από το Ιταλικό «Montello».
1935. Εκδηλώνεται φιλοβασιλικό στρατιωτικό κίνημα, οργανωμένο από τον Γεώργιο Κονδύλη, που επικράτησε αμέσως αναίμακτα. Οι αρχηγοί των Ενόπλων Δυνάμεων, υποστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος, πτέραρχος Γ. Ρέππας και υποναύαρχος Δ. Οικονόμου, αξίωσαν από τον πρωθυπουργό Παναγή Τσαλδάρη να παραιτηθεί. Αμέσως σχηματίστηκε κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Κονδύλη και υπουργό Στρατιωτικών τον Αλέξανδρο Παπάγο και την ίδια μέρα παρουσιάστηκε εναρκτήρια μετά τις θερινές διακοπές, σύνοδο της Βουλής και ορκίστηκε. Σε «ένδειξη διαμαρτυρίας» ο Τσαλδάρης και οι 165 βουλευτές του αποχώρησαν από τη συνεδρίαση.
Οι 82 βουλευτές που έμειναν ενέκριναν Ψήφισμα της Κυβέρνησης Κονδύλη, σύμφωνα με το οποίο καταργήθηκε το πολίτευμα της αβασίλευτης δημοκρατίας, επαναφέρθηκε προσωρινά σε ισχύ το Σύνταγμα του 1911 και ορίστηκε η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τις 3 Νοεμβρίου. Ο Κονδύλης έγινε αντιβασιλιάς, διατηρώντας ταυτόχρονα το αξίωμα του πρωθυπουργού, ενώ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλέξανδρος Ζαΐμης υποχρεώθηκε να παραιτηθεί.

1939 . Στο πλαίσιο των διώξεων των κομμουνιστών στην Γαλλία, καθώς μετά την υπογραφή του συμφώνου Μολότωφ-Ρίμπεντροπ ο Εντουάρ Νταλαντιέ έθεσε εκτός νόμου το Κομμουνιστικό Κόμμα, συλλαμβάνονται 33 κοινοβουλευτικοί κομμουνιστές. Σύμφωνα με τη συνθήκη του Μονάχου υπογράφεται η σχετική πράξη για την ενσωμάτωση της Σουδητίας στη Γερμανία. Ταυτόχρονα υπογράφεται συμφωνία μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Λιθουανίας βάσει της οποίας η περιοχή Βίλνα μεταφέρθηκε στη Λιθουανία.

1941. Ο Γεώργιος Β΄ εγκαθίσταται, μαζί με την γκόμενα στην Αγγλία. και αναγγέλλει τον τερματισμό του δικτατορικού καθεστώτος που είχε επιβάλει εκέινος και η Αγγλία μαζί. 1943.Λάθη. Αμερικανικά βομβαρδιστικά χτυπούν κατά λάθος το Ενσέντε στην Ολλανδία, με 151 νεκρούς. Ήταν παράπλευρες απώλειες. 1944.Η (σοσιαλιστική) κυβέρνηση της Βουλγαρίας ενέκρινε νομοθετικό διάταγμα για τη διάλυση της οργάνωσης νεολαίας Brannik.
1945. Το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα και το Κουόμινταγκ υπέγραψαν συμφωνία για το μέλλον της μεταπολεμικής Κίνα. 1952. Παραίτηση της κυβέρνησης Πλαστήρα.

1954. Ο Χο Τσι Μινχ εισέρχεται στο Ανόι, το οποίο έχουν εγκαταλείψει τα γαλλικα αποικιακά στρατεύματα δύο ημέρες νωρίτερα.
1957. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ ζητάει συγνώμη από τον μαύρο Υπουργό Οικονομικών της Γκάνας, διότι αρνήθηκαν να τον βάλουν μέσα σε εστιατόριο στο Ντέλαγουερ.

1963. Τίθεται σε ισχύ η Συνθήκη για την απαγόρευση των δοκιμών πυρηνικών όπλων στην ατμόσφαιρα, στο διάστημα και στον βυθό, που υπογράφηκε αρχικά από την ΕΣΣΔ, τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία στις 5 Αυγούστου. Την ίδια ημέρα η Γαλλία εκχώρησε τον έλεγχο της ναυτικής βάσης της Μπιζέρτας στην Τυνησία.

1964 . Η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 1964 στο Τόκιο της Ιαπωνίας μεταδίδεται ζωντανά στην πρώτη εκπομπή ολυμπιακών αγώνων που αναμεταδίδεται από γεωστατικό τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο.
1965. Γενικές εκλογές στην Τουρκία. Το Κόμμα της Δικαιοσύνης Ντεμιρέλ κέρδισε την πλειοψηφία με 240 βουλευτές. Το CHP (Ισμετ Ινονού) πήρε 134, το Εθνικό Κόμμα 31, το Νέο Κόμμα της Τουρκίας 19, το Εργατικό Κόμμα 14, και το Ρεπουμπλικανικό Εθνικό Κόμμα Αγροτών 11 έδρες.

1967. Τέθηκε σε ισχύ η διεθνής Συνθήκη «για τις αρχές που διέπουν τις δραστηριότητες για την εξερεύνηση και χρήση του διαστήματος», «The Outer Space Treaty», η οποία υπεγράφη στις 27 Ιανουαρίου από περισσότερα από εξήντα Κράτη.
1970 .Ενώ τα νησιά Φίτζι μετα από 96 χρόνια Βρετανικής κατοχής γίνονται ανεξάρτητα στον Καναδά οι αυτονομιστές της FLQ (Ελεύθερο Κεμπέκ) απάγουν τον υπουργό εργασίας του Κεμπέκ, Πιερ Λαπόρτ.

1973 . Παραιτείται ο «δικός μας» αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Σπύρος Άγκνιου, εμπλεκόμενος σε σκάνδαλο φοροδιαφυγής , για να μη γίνει πρόεδρος μετά την προσεχή αποπομπή του Νίξον. Στο Κίεβο , η Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας εξέδωσε μυστικό διάταγμα σχετικά με την ενίσχυση της καταπολέμησης των παράνομων θρησκευτικών αιρέσεων. 1975. Παντρεύονται για δεύτερη φορά η Ελίζαμπεθ Τέιλορ και ο Ρίτσαρντ Μπάρτον.
1976 .Ο Δημήτρης Ιορδανίδης, 98 ετών , γίνεται ο γηραιότερος άνθρωπος που συμμετέχει σε μαραθώνιο, τερματίζοντας σε 7 ώρες και 37 λεπτά.

1980 - Σειρά σεισμικών δονήσεων στην Αλγερία.Σκοτώνονται πάνω από 17.000 άτομα.
1981. Στη Βόννη, 250.000 διαδηλωτές πραγματοποιούν πορεία κατά του σχεδίου των ΗΠΑ για ανάπτυξη πυραύλων στη Δυτική Ευρώπη.
1982. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν κυρώσεις κατά της πολωνίας λόγω της απόφασης της πολωνικής κυβέρνησης για την απαγόρευση της δράσης του συνδικάτου «Αλληλεγγύη».

1985. Ενώ το δολάριο πέφτει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με υπουργό τον Σημίτη υποτιμά τη δραχμή κατά 15% έναντι των ξένων νομισμάτων για να διασώσει όσους είχαν λεφτά στο εξωτερικό. Εξαγγέλλονται μέτρα λιτότητας που πυροδοτούν κινητοποιήσεις. Την ίδια ημέρα, ένα αμερικανικό F-14 υποχρεώνει αιγυπτιακό αεροπλάνο, που μετέφερε τους τρομοκράτες που είχαν καταλάβει το κρουαζιερόπλοιο Achille Lauro, να προσγειωθεί σε βάση του ΝΑΤΟ στη Σικελία, όπου οι τρομοκράτες συνελήφθησαν.

1990. Στο Κίεβο φοιτητές ξεκίνησαν απεργία πείνας ζητώντας την ανεξαρτησία της Ουκρανίας από την ΕΣΣΔ, ενώ η Μπασκιρία αυτοανακηρύχθηκε σε δημοκρατία της ΕΣΣΔ.
1991.Το Σερβικό Κοινοβούλιο αποφάσισε να επαναφέρει την τρίχρωμη σημαία της Σερβίας , χωρίς τα κομμουνιστικά σύμβολα, και το κόκκινο αστέρι.

1993. Ο Αντρέας και το νέο ΠΑΣΟΚ επιστρέφουν στην εξουσία. Στις εκλογές , το ΠΑΣΟΚ κερδίζει 46,88% και 170 έδρες, η ΝΔ 39,3% και 111 έδρες, η Πολιτική Άνοιξη του Σαμαρά 4,87% και 10 έδρες, το ΚΚΕ 4,54% και 9 έδρες και ο Συνασπισμός 2,94% και καμία έδρα.
1995. Έναρξη συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας - πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας για θέματα διακίνησης προσώπων και εμπορευμάτων.
1996.Διοικητής του Αγίου Όρους διορίζεται ο Σταύρος Ψυχάρης.
1999.Οι σοσιαλιστές κερδίζουν στις βουλευτικές εκλογές στην Πορτογαλία, με 44,1% και 115 από τις συνολικά 230 έδρες του Κοινοβουλίου.
2002. Το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στον  εβραϊκής καταγωγής λογοτέχνη από την Ουγγαρία Ίμρε Κερτέζ, 72, «γιατί η γραφή του αποτυπώνει την εύθραυστη εμπειρία του ατόμου μέσα στη βαρβαρική αυθαιρεσία της ιστορίας». 2003.Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στην αντικαθεστωτική Ιρανή δικηγόρο Σιρίν Eμπάντι. Πρόκειται για την πρώτη φορά στα 102 χρόνια της ιστορίας του θεσμού που το βραβείο Nομπέλ Eιρήνης απονέμεται σε μουσουλμάνα.
2005. Στη Γερμανία αποφασίζεται έπειτα από δύσκολες διαπραγματεύσεις ο σχηματισμός μεγάλου συνασπισμού των Χριστιανοδημοκρατών, Χριστιανοκοινωνικών και Σοσιαλδημοκρατών, με νέο καγκελάριο την Άνγκελα Μέρκελ.