Οικονομολόγοι στα πρόθυρα νευρικής κρίσης.

της Κορίνας Σαμάρκου
http://www.isotimia.gr/default.asp?pid=24&ct=13&artid=85473

«Θα επιτεθώ στον επόμενο που θα με αποκαλέσει ‘χοντροκομμένο’ και θα του ρίξω μια μπουνιά στο πρόσωπο». Κάποτε, οι ακαδημαϊκοί κύκλοι ήταν συνώνυμοι με βαρετές ομιλίες, θεωρητικά επιχειρήματα γεμάτα δυσνόητους τεχνικούς όρους και παλιομοδίτικα γκρίζα κουστούμια. Αλλά μετά το ξέσπασμα της σημερινής κρίσης, όλα αυτά άλλαξαν. Οι οικονομολόγοι είναι οι νέοι σταρ της εποχής, τα προγράμματά τους γεμίζουν με περισσότερες τηλεοπτικές εμφανίσεις και κοσμικές προσκλήσεις από ό,τι ομιλίες σε πανεπιστήμια και οι επιπέδου πεζοδρομίου καβγάδες τους καταλαμβάνουν ολόκληρες σελίδες του διεθνούς οικονομικού Τύπου. Η παραπάνω πολεμοχαρής δήλωση ανήκει σε έναν νομπελίστα οικονομολόγο, τον Paul Krugman, ενώ αυτός που κινδυνεύει να δεχτεί του μπουνιά του καθηγητή του Princeton δεν είναι άλλος από το συντάκτη του συντηρητικού Economist, που τόλμησε να αμφισβητήσει τις θεωρίες του.

Krugman ο πολεμοχαρής

Ο Economist έκανε το λάθος να κατηγορήσει τον Krugman για «χοντροκομμένο Κεϊνσιανισμό». Και ενώ ο νομπελίστας δεν δυσκολεύεται καθόλου να αφήσει την ξύλινη ακαδημαϊκή γλώσσα και να εμπλακεί σε καβγάδες με όρους… νηπιαγωγείου, εντούτοις, στην περίπτωση της κόντρας του με έναν άλλο γνωστό οικονομολόγο, τον Stephen Roach, μάλλον δεν πήγαινε «γυρεύοντας», αλλά προκλήθηκε από τον αντίπαλό του. «Θα πρέπει να χτυπήσουμε τον Paul Krugman με ένα μπαστούνι του μπέιζμπολ. Θέλω να πω ότι οι συμβουλές του είναι τελείως λανθασμένες», είχε δηλώσει τον περασμένο Μάρτιο στο Bloomberg ο Roach, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Morgan Stanley και σημερινός πρόεδρος της ασιατικής της μονάδας. Ο Krugman δεν έκρυψε την απορία του απέναντι στην ξαφνική και απρόκλητη επίθεση: «Έχω εκπλαγεί κάπως με αυτό που είπε ο Steve», απάντησε. Όπως φαίνεται, η νομισματική πολιτική της Κίνας και ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει οι ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν το υποτιμημένο γουαν είναι ένα θέμα που προκαλεί μεγάλα πάθη…

Όχι ότι ο Krugman είναι διατεθειμένος να αφήσει μια αφορμή για καβγά να περάσει ανεκμετάλλευτη. Η κόντρα του με έναν άλλο ακαδημαϊκό, τον Βρετανό ιστορικό και καθηγητή του Harvard, Niall Ferguson, είναι τόσο γνωστή όσο είναι και η στήλη του στους New York Times, που ευθύνεται περισσότερο για τη διασημότητά του από ό,τι ίσως το ακαδημαϊκό του έργο ή το βραβείο Νόμπελ. Όλα ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2009 σε ένα συμπόσιο για την ύφεση, που πραγματοποιήθηκε στο καθόλα… πολιτισμένο Metropolitan Museum of Modern Art. Μέλη ενός πάνελ με εντυπωσιακά ονόματα, ο Krugman και ο Ferguson είδαν τις θεωρίες τους να συγκρούονται. Ο πρώτος, γνωστός υπέρμαχος του Κέινς, τόνισε την ανάγκη να τονωθούν οι οικονομίες μέσω των κρατικών δαπανών, ενώ ο δεύτερος προειδοποίησε για τις καταστροφικές συνέπειες των τεράστιων δημοσίων χρεών και ζήτησε από τις κυβερνήσεις μεγαλύτερη δημοσιονομική πειθαρχία. Στη συνέχεια, ο καβγάς φούντωσε. Οι δύο ακαδημαϊκοί δεν χάνουν μέχρι και σήμερα ευκαιρία να ανταλλάξουν υπαινικτικά σχόλια ή και ευθύτατους χαρακτηρισμούς μέσω άρθρων, δηλώσεων και συνεντεύξεων. Ο Krugman κατηγόρησε τον Fergusonγια ρατσισμό και εκείνος ανταπάντησε λέγοντας ότι ο Αμερικανός καθηγητής έχει πάθει «λεκτική διάρροια». Ο Ferguson είναι «παραπονιάρης» είπε ο Krugman. Ο Krugman είναι «φιγουρατζής» απάντησε αυτός με τη σειρά του. Και η κόντρα τους καλά κρατεί.

Rogoff-Stiglitz: Άγριος καβγάς στο βαρετό ΔΝΤ

Τα προηγούμενα χρόνια, πριν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εμπλακεί στη διάσωση της ελληνικής οικονομίας και βρεθεί να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις, οι περισσότερες από τις δημοσιεύσεις του προκαλούσαν στην καλύτερη περίπτωση… χασμουρητά. Για αυτό και η κόντρα του τότε επικεφαλής οικονομολόγου του, Kenneth Rogoff με τον πρώην επικεφαλής οικονομολόγο της Παγκόσμιας Τράπεζας και νομπελίστα Joseph Stiglitz, στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, όχι μόνο τάραξε τα λιμνάζοντα νερά της Ουάσιγκτον αλλά και ξάφνιασε πολλούς.

Οι εντάσεις ανάμεσα στην Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ είναι βέβαια γνωστές εδώ και χρόνια. Όμως, η ανοικτή επιστολή του Rogoff, η οποία μάλιστα δημοσιεύτηκε στο site του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ξέφευγε πολύ από το επίπεδο μιας συνηθισμένης ακαδημαϊκής διαφωνίας.

Αφορμή της κόντρας υπήρξε το βιβλίο του Stiglitz με το οποίο ο οικονομολόγος κατέκρινε το ΔΝΤ και τις πολιτικές του. Η «συνταγή» που ακολουθεί ο οργανισμός στις χώρες που «διασώζει» τις σπρώχνει πιο βαθιά στην ύφεση και τη φτώχεια, ισχυριζόταν ο Stiglitz. «Το βιβλίο σου έχει πολλά υπονοούμενα και λίγες υποσημειώσεις», έγραψε στην ανοικτή επιστολή του ο Rogoff, παραθέτοντας μάλιστα μια σειρά από ανακρίβειες που είχε εντοπίσει. «Οι ιδέες σου είναι στην καλύτερη περίπτωση αμφιλεγόμενες και στη χειρότερη, γιατροσόφια», πρόσθεσε.

Ασφαλώς, ο Stiglitz δεν έχασε την ευκαιρία να απαντήσει. Άρθρο του που δημοσιεύτηκε στους Times είχε τον τίτλο «Πώς το ΔΝΤ μου έστησε ενέδρα επειδή τόλμησα να επισημάνω τα λάθη του». Σε αυτό, ο οικονομολόγος κατηγορούσε τον Rogoff για αυτή την «αιφνιδιαστική επίθεση».

Ο Rogers έπιασε «αδιάβαστο» τον γκουρού Roubini

Ο Nouriel Roubini απολαμβάνει τη δημοσιότητα. Για χρόνια ολόκληρα προειδοποιούσε ότι θα έρθει κάποιου είδους κρίση και όταν πια αυτή ξέσπασε, το 2008, ο καθηγητής του New York University έγινε «γκουρού», απολαμβάνοντας τη φήμη ενός ροκ σταρ. Ο ίδιος φρόντισε τα λεπτά της δημοσιότητας που του αναλογούν να ξεπεράσουν κατά πολύ τα 15. Εμφανίζεται σχεδόν καθημερινά σε κάποιο από τα μεγάλα αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα και επιδιώκει να εκφράζει απόψεις που προκαλούν αίσθηση.

Αυτή η διασημότητα του επιτρέπει να παραμένει δημοφιλής στους κοσμικούς κύκλους και να προσελκύει πολλά μοντέλα στα διάσημα πάρτι που διοργανώνει στο λοφτ του. Όμως, μια τέτοια υπερ-έκθεση δεν μπορεί παρά να προκαλεί και εντάσεις. «Για άλλη μια φορά, είναι ξεκάθαρο ότι ο κ. Roubini δεν έχει κάνει ‘τα μαθήματά του’», δήλωνε ο δισεκατομμυριούχος μεγαλοεπενδυτής Jim Rogers, όταν ο οικονομολόγος προειδοποιούσε πως ο χρυσός και οι αναδυόμενες αγορές είναι φούσκα. Η πρόβλεψη του Rogers ότι ο χρυσός θα φτάσει στα 2.000 δολάρια ανά ουγκιά «είναι μια ανοησία», ανταπάντησε ο Roubini.