Αυτό που στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου θεωρείται ως «αρρώστια», στο Αφγανιστάν αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινής ζωής.
Σε ένα κουρείο στην οδό Χαλιφατουλά της Καμπούλ, ο Χάτζι Αμπντουλά περιγράφει τα προβλήματα που αντιμετώπισε όταν προσπάθησε να γράψει το γιο του σε ένα νέο σχολείο: η απάντηση που έλαβε ήταν ότι «δεν έχουμε ελεύθερες θέσεις, αλλά αν πληρώσεις 60 δολάρια, μπορούμε να εγγυηθούμε μία».
Όταν επέστρεψε στο Αφγανιστάν, μετά από απουσία στο Πακιστάν, ένα στέλεχος του υπουργείου Προσφύγων του ζήτησε το ποσό των 100 δολαρίων για ένα «τικ» σε ένα κουτάκι της φόρμας που θα καθόριζε αν θα λάμβανε ή όχι καλλιεργήσιμη γη.
«Η υποδομή της χώρας είναι βασισμένη στη διαφθορά. Αν την εξαφανίσεις, όλα θα καταρρεύσουν…όλοι οι υπουργοί είναι τόσο διεφθαρμένοι που θα έπρεπε κανονικά να τους κρεμάσουν» αναφέρει σχετικά.
Ο Χάτζι Μωχάμετ, ο κουρέας, είχε και αυτός τη δική του ιστορία.
«Πρέπει να παίρνω μία σφραγίδα για την άδεια ενοικίασής μου κάθε μήνα. Κανονικά κοστίζει 2 δολάρια, αλλά εγώ πρέπει να πληρώνω 10, αλλιώς δε θα μου τη δώσουν, και η άδειά μου θα ακυρωθεί» είπε σχετικά.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια (Transparency International), το Αφγανιστάν βρίσκεται στη δεύτερη θέση παγκοσμίως στο δείκτη διαφθοράς, πίσω από τη Σομαλία. Ενδεικτικά, ο φετινός δείκτης της Διεθνούς Διαφάνειας (CPI 2009) βαθμολογεί την Ελλάδα με 3.8 βαθμούς και την κατατάσσει στην 71η θέση του πίνακα (Η Ελλάδα σημειώνει μια από τις μεγαλύτερες πτώσεις στη βαθμολογία του πίνακα και βρίσκεται πλέον στην τελευταία θέση της Ευρώπης των 27 μαζί με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Η περσινή χρονιά και τα σκάνδαλά της κατέδειξαν ότι δεν υπάρχουν στέρεες βάσεις για την καταπολέμησή της. Επίσης, τα στοιχεία επιδεικνύουν ότι ούτε η διεθνής οικονομική κοινότητα ούτε η κοινωνία των πολιτών θεωρούν ότι υπάρχει αξιόπιστο πλάνο αντιμετώπισης της διαφθοράς, με αρνητικές επιπτώσεις στην προσπάθεια προσέλκυσης νέων επενδύσεων).
Οι μικρές, καθημερινές δωροδοκίες που πρέπει να κάνει ένας Αφγανός για να «βγάλει τη μέρα», είναι εξαιρετικά επιβαρυντικές για τον πληθυσμό της χώρας, του οποίου κάτι παραπάνω από το 50% βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας.
Προς το παρόν, ασκούνται πιέσεις στον πρόεδρο Καρζάι να λάβει μέτρα αντιμετώπισης της διαφθοράς από τη Δύση- οι χώρες της οποίας έχουν ήδη δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για την ανοικοδόμηση της χώρας. Το γεγονός ότι έρευνα των Ηνωμένων Εθνών βρήκε ότι στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές το 1/3 των ψήφων του Καρζάι ήταν προϊόντα νοθείας σαφώς και δεν λειτουργεί ενθαρρυντικά.
Η αντιμετώπιση της διαφθοράς στο Αφγανιστάν αποτελεί ένα θέμα ύψιστης σημασίας για την αμερικανική κυβέρνηση, καθώς σύντομα (Τρίτη) ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα θα ανακοινώσει την απόφασή του σχετικά με την αποστολή ή όχι επιπλέον στρατευμάτων στο Αφγανιστάν. Η αντιμετώπιση του προβλήματος, και η επίδειξη αποτελεσμάτων πιστεύεται ότι θα λειτουργήσει θετικά για την αμερικανική κοινή γνώμη, η οποία αποσύρει την υποστήριξή της προς την πολεμική προσπάθεια του αμερικανικού στρατού στη χώρα.
Κουλτούρα ατιμωρησίας
Στην τελετή ανάληψης καθηκόντων του, ο πρόεδρος Καρζάι δήλωσε ότι θα καταπολεμήσει με όλες του τις δυνάμεις αυτό που χαρακτήρισε ως «κουλτούρα ατιμωρησίας». Δύο στελέχη του υπουργικού συμβουλίου και άλλοι δύο πρώην υπουργοί βρίσκονται υπό διερεύνηση. Η κοινή γνώμη έχει αντιληφθεί το τι συμβαίνει- κάτι που φαίνεται και στις γελοιογραφίες των αφγανικών εφημερίδων. Ένα από τα επιπλέον προβλήματα της διαφθοράς είναι η εκμετάλλευση του φαινομένου από τις αντικαθεστωτικές ισλαμικές εξτρεμιστικές παρατάξεις, οι οποίες αντιπροτείνουν ένα σύστημα αυστηρό, αλλά «καθαρό» - και μεγάλο μέρος των Αφγανών θεωρεί ότι η κυβέρνηση Καρζάι δεν έχει να δώσει κάτι καλύτερο. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, το 60% του πληθυσμού βρέθηκε να θεωρεί την κυβέρνηση Καρζάι ως την πιο διεφθαρμένη εδώ και 40 χρόνια (το αντίστοιχο ποσοστό για την κυβέρνηση των Ταλιμπάν ήταν 10%).
Ο Μπασίρ Αχμάντ, ιδιοκτήτης καταστήματος με ρούχα στην Καμπούλ, πληρώνει 2.000 σε δωροδοκίες κάθε φορά που φέρνει ένα κοντέινερ από την Κίνα. Θεωρεί ότι απλά έτσι είναι τα πράγματα.
«Αν θες να κάνεις τη δουλειά σου στο Αφγανιστάν, πρέπει σε κάθε βήμα να δωροδοκείς κάποιον, διαφορετικά θα καταρρεύσεις. Νομίζω ότι είναι αδύνατον να ξεριζώσεις τη διαφθορά, καθώς πολύ απλά δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν» καταλήγει.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από Reuters
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου