Χρέη, χρέη, χρέη

Στα 60 δισ. ο δανεισμός του Δημοσίου
Των Βασιλη Zηρα - Σωτηρη Nικα

Εκτός των «επίσημων» 55,4 δισ. ευρώ, το κράτος δανείστηκε «κρυφά» άλλα 4 δισ. τουλάχιστον

Σε «κρυφό» δανεισμό ύψους τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ, πέραν των 55,4 δισ. ευρώ που έχει δανειστεί επισήμως, έχει προχωρήσει το ελληνικό Δημόσιο προκειμένου να καλύψει το τεράστιο ταμειακό έλλειμμα.

Πρόκειται για δανεισμό που έχει πραγματοποιηθεί μέσω των αποκαλούμενων Eurocommercial Papers (ECP's). Τα ECP's είναι ένας βραχυχρόνιος δανεισμός, διάρκειας λίγων ημερών ή λίγων εβδομάδων και χρησιμοποιείται από τα κράτη για να καλύψουν άμεσες ταμειακές ανάγκες μέχρις ότου πραγματοποιήσουν κανονικές εκδόσεις ομολόγων ή εντόκων γραμματίων. Επίσης, αυτή η πρακτική δανεισμού δεν ανακοινώνεται. Θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι πρόκειται για μια συνήθη κατά τα άλλα πρακτική του Δημοσίου, η οποία πράγματι δεν θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον εάν ο υπουργός Οικονομίας Γ. Παπαθανασίου:

1. δεν είχε διαβεβαιώσει στο παρελθόν ότι το φετινό πρόγραμμα δανεισμού του Δημοσίου έχει ολοκληρωθεί και μάλιστα πως έχει δανειστεί και 8 δισ. ευρώ επιπλέον για το ενδεχόμενο επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών.

2. Σε συνέντευξή του στο Bloomberg δεν ανέφερε ότι εκκρεμεί μόνο μια αναχρηματοδότηση εντόκων γραμματίων, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, που λήγουν στις 6 Οκτωβρίου.

3. δεν είχε υποστηρίξει χθες σε τηλεοπτική συζήτηση ότι η νέα κυβέρνηση θα βρει στα ταμεία της 8,2 δισ. ευρώ ρευστά διαθέσιμα.

Κορυφαίο στέλεχος του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Κ», ανέφερε ότι ο καθαρός δανεισμός (εκτός αναχρηματοδοτήσεων) μέσω ECP's ανέρχεται αυτή τη στιγμή σε 4 δισ. ευρώ. Πηγές της αγοράς ομολόγων υποστηρίζουν ότι κυμαίνεται μεταξύ 5 και 7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 2 δισ. ευρώ λήγουν τον Ιανουάριο του 2010, έγιναν δηλαδή με ECP's διάρκειας 4 μηνών και άνω.

Αυτά τα 4 (τουλάχιστον) δισ. ευρώ δεν υπολογίζονται στα 55,4 δισ. ευρώ που έχει ανακοινώσει επισήμως ότι δανείστηκε το Δημόσιο. Με αυτά, ο δημόσιος δανεισμός ανέρχεται σε 59,4 δισ. ευρώ έναντι των αρχικώς προϋπολογισθεντων 40 δισ. ευρώ.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το ταμειακό έλλειμμα είναι κατά 4 δισ. ή κατά 1,5% του ΑΕΠ υψηλότερο από όσο υποδήλωνε ο επίσημος δανεισμός. Επίσης, σημαίνει ότι το πρόγραμμα δανεισμού δεν είχε ολοκληρωθεί με τις επίσημες εκδόσεις τίτλων. Τα ελλείμματα επέβαλαν τον δανεισμό (τουλάχιστον) άλλων 4 δισ. ευρώ.

Ερωτήματα προκαλεί, όμως, το γεγονός ότι ενώ το Δημόσιο είχε ανάγκη ρευστού κατέφυγε σε ECP's και όχι σε κανονική έκδοση ομολόγων ή εντόκων γραμματίων. Η παρούσα περίοδος προσφέρεται άλλωστε, αφού και τα spreads έχουν υποχωρήσει και οι αγορές είναι ήρεμες. Προφανώς, ο μόνος λόγος είναι το πολιτικό κόστος που μπορεί να έχει προεκλογικά η αποκάλυψη ότι ο πραγματικός δανεισμός είναι πολύ υψηλότερος από τον επίσημο και ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός πολύ μεγαλύτερος.

Ερώτημα αποτελεί και το πώς μπορεί ενώ το Δημόσιο έχει ταμειακά διαθέσιμα 8 δισ. ευρώ, να πληρώνει τόκους για ECP's. Η μόνη πιθανή απάντηση είναι ότι είτε δεν τα έχει ή ότι δεν θα τα έχει έως το τέλος του έτους.

Στελέχη του ΟΔΔΗΧ άφηναν ανοικτό το ενδεχόμενο να αναχρηματοδοτηθεί μέρος των ECP's μέσω της έκδοσης εντόκων γραμματίων του επόμενου μήνα. Σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις η έκδοση θα είναι ύψους 3,5 δισ. ευρώ, όσο και τα έντοκα που λήγουν.
Ανεπισήμως, τα στελέχη του ΟΔΔΗΧ σε επικοινωνία τους με τις τράπεζες -γιατί επισήμως δεν πρόκειται να γίνει καμία ανακοίνωση έως τις εκλογές, επίσης για προφανείς πολιτικούς λόγους- κάνουν λόγο για 1 δισ. ευρώ επιπλέον. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι η αναχρηματοδότηση των υπολοίπων θα επιβαρύνει το ήδη επιβαρυμένο πρόγραμμα δανεισμού του 2010.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economy_100084_29/09/2009_331094