«Κρυφή» εξαγορά της Εθνικής;

http://www.banksnews.gr/portal/home-page/124-top-story/745-lr---

Νέα σενάρια εξαγοράς στρατηγικού πακέτου μετοχών της Εθνικής Τράπεζας, χωρίς καν να το αντιληφθούν οι υπόλοιποι μέτοχοι, τροφοδοτούν οι τουλάχιστον περίεργοι χειρισμοί της Bank of New York Mellon, η οποία είχε ανακοινώσει πριν από λίγες ημέρες, ότι έχει συμμετοχή στην ΕΤΕ σε ποσοστό 5,25%.

Θεωρητικά, είναι πλέον ανοικτό το ενδεχόμενο ένας ή περισσότεροι επενδυτές να αποκτήσουν μέσω του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης το 20% των δικαιωμάτων ψήφου στην Εθνική Τράπεζα, χωρίς να προχωρήσουν σε σχετικές ανακοινώσεις στο Χρηματιστήριο! Οι υπόλοιποι μέτοχοι, σε αυτό το σενάριο, θα πληροφορηθούν ότι η Εθνική άλλαξε «αφεντικό» σε μια γενική συνέλευση, όπου οι επενδυτές θα ασκήσουν τα δικαιώματά τους, δίνοντας σχετική εντολή στην BNY Mellon!

Αυτά τα σενάρια, θα έμοιαζαν απίθανα και εξωπραγματικά, αν δεν είχε «βάλει ψύλλους στ’ αυτιά» πολλών αναλυτών η τουλάχιστον περίεργη συμπεριφορά της BNY Mellon:

n Στις 11 Μαΐου, η αμερικανική επενδυτική τράπεζα ανακοίνωσε, μέσω της Εθνικής, στο Χρηματιστήριο, ότι είχε αποκτήσει συμμετοχή που αντιστοιχούσε στο 5,25% του μετοχικού κεφαλαίου της ελληνικής τράπεζας.

n Την επομένη, αντιδρώντας προφανώς στα σενάρια επιθετικής εξαγοράς της ΕΤΕ, που κυκλοφόρησαν στην αγορά και παρουσιάσθηκαν από το «Β», η διοίκηση της Εθνικής διευκρίνισε, ότι αυτή η συμμετοχή αυτή είχε αποκτηθεί από την BNY Mellon, στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών θεματοφυλακής που παρέχει η τράπεζα για τη διαπραγμάτευση των ADR’s της Εθνικής στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Η συμμετοχή, όπως διευκρινίσθηκε, αφορά τοποθετήσεις πολλών επενδυτών.

n Όμως, με νεότερη ανακοίνωσή της, η οποία γνωστοποιήθηκε την Δευτέρα στο ΧΑ μέσω της ΕΤΕ, η BNY Mellon δημιούργησε νέα ερωτήματα: δήλωσε ότι αποφάσισε να… εφαρμόσει το χρηματιστηριακό νόμο 3556/2007, αξιοποιώντας ένα «παράθυρο» που ανοίγει με το συγκεκριμένο νόμο, το οποίο επιτρέπει υπό ορισμένες προϋποθέσεις να μην ανακοινώνονται στο Χρηματιστήριο οι σημαντικές μεταβολές συμμετοχών (πάνω από 5%, 10% και από αυτό το ποσοστό και πάνω για κάθε πρόσθετο 3% συμμετοχής).

n Με τη νεότερη ανακοίνωση διευκρινίζεται ότι ανακαλείται η προηγούμενη και, προφανώς, αυτό σημαίνει ότι στο εξής η BNY Mellon θα συνεχίσει να αξιοποιεί το «παράθυρο» του νόμου, για να μην ενημερώνει το ΧΑ για τις σημαντικές μεταβολές ποσοστών συμμετοχής.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η αμερικανική τράπεζα αξιοποιεί την εξαίρεση της παρ. 1 (β) του άρθρου 12 του Ν.3556/2007. Εκεί ορίζεται ότι «το άρθρο 9 (σ.σ.: με το οποίο καθορίζονται οι υποχρεώσεις γνωστοποίησης μεταβολών στα ποσοστά συμμετοχής) δεν εφαρμόζεται: … β) σε περίπτωση που θεματοφύλακες, οι οποίοι κατέχουν μετοχές υπό αυτή τους την ιδιότητα, δεν μπορούν να ασκούν τα δικαιώματα ψήφου που ενσωματώνονται στις μετοχές αυτές παρά μόνον επί τη βάσει οδηγιών που παρέχονται εγγράφως ή με ηλεκτρονικά μέσα».

Με βάση αυτές τις εξελίξεις, αρκετοί αναλυτές αρχίζουν πλέον να παρακολουθούν στενότερα από το παρελθόν τη διαπραγμάτευση των ADR’s της Εθνικής στην Νέα Υόρκη, όπου εμφανίζεται, άλλωστε, από τις 6 Απριλίου εντυπωσιακή αύξηση των ημερήσιων συναλλαγών, σε σχέση με τους αμελητέους τζίρους του παρελθόντος. Είναι χαρακτηριστικό, ότι σε τρεις συνεδριάσεις στα τέλη Απριλίου (27-28-29 Απριλίου) άλλαξαν χέρια περίπου 143 εκατ. ADR’s, που αντιστοιχούν σε σχεδόν 36 εκατ. μετοχές της Εθνικής. Τους προηγούμενους μήνες, ο μεγαλύτερος ημερήσιος τζίρος ήταν της τάξεως των 16 εκατ. ADR’s, ενώ κατά κανόνα οι συναλλαγές ήταν εξαιρετικά υποτονικές.

Μετά την ανακοίνωση της BNY Mellon, που ρίχνει πέπλο μυστηρίου στις κινήσεις επί των ADR’s στην Ν. Υόρκη, είναι θεωρητικά δυνατό να συγκεντρωθεί από έναν ή περισσότερους επενδυτές ένα «πακέτο» μετοχών άνω του 20%, που με τους σημερινούς συσχετισμούς στη γενική συνέλευση θα τους δίνει τον πρώτο λόγο στις αποφάσεις. Αυτή η συμμετοχή δεν χρειάζεται να γνωστοποιηθεί στο ευρύτερο κοινό, με βάση το «παράθυρο» που αφήνει η νομοθεσία. Έτσι, τα νέα «αφεντικά» της Εθνικής θα μπορούσαν να αιφνιδιάσουν τους πάντες, δίνοντας εντολές στην BNY Mellon να τους εκπροσωπήσει σε μια συνέλευση, όπου θα συντονίσουν τα δικαιώματα ψήφου τους, για να ελέγξουν τις αποφάσεις.

Όλα αυτά τα σενάρια θα είχαν μόνο θεωρητική αξία, αν δεν ήταν εξόχως ύποπτη η τρέχουσα συγκυρία: η μετοχή της Εθνικής, όπως και όλων των ελληνικών τραπεζών, διαπραγματεύεται με εξευτελιστικά χαμηλή αποτίμηση, που είναι σαφές ότι θα μπορούσε να δικαιολογηθεί μόνο αν επιβεβαιώνονταν τα πιο καταστροφικά σενάρια για την ελληνική οικονομία.

Με τέτοια αποτίμηση στα χρηματιστηριακά ταμπλό της Αθήνας και της Ν. Υόρκης, η Εθνική ασφαλώς και θα αποτελούσε ιδεώδη στόχο εξαγοράς, ιδιαίτερα με τις συνθήκες «κάλυψης» από το πέπλο μυστηρίου που δίνει ο νόμος για τις αγορές που θα γίνουν στο εξής μέσω Ν. Υόρκης. Χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τα… ραντάρ της αγοράς, οι επίδοξοι αγοραστές μεγάλου «πακέτου» μετοχών της Εθνικής θα μπορούν να κάνουν τις κινήσεις τους χωρίς να γίνονται αντιληπτοί, χωρίς δηλαδή να εκτίθενται στον κίνδυνο να εκτοξευθεί στα ύψη η μετοχή, μόλις γίνει σαφές στην αγορά το ενδιαφέρον τους…
Σε διευκρινιστική ανακοίνωση για την ξαφνική αύξηση του ποσοστού της Bank of New York Mellon στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας προχώρησε η διοίκηση της ΕΤΕ, επιβεβαιώνοντας ένα από τα βασικά σενάρια που ανέπτυξε χθες σε δημοσίευμά του το «Β», ότι δηλαδή η υψηλή αυτή συμμετοχή της αμερικανικής τράπεζας αφορά επενδύσεις πελατών της, καθώς η ίδια έχει το ρόλο του θεματοφύλακα στη διαπραγμάτευση των ADRs της Εθνικής στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, «η Bank of New York Mellon (ΒοΝΥ) είναι θεματοφύλακας των μετοχών της ΕΤΕ που διαπραγματεύονται με τη μορφή των πιστοποιητικών American Depositary Receipts (ADRs) στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Η συμμετοχή της ΒοΝΥ στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας είναι έμμεση και αντιστοιχεί σε πιστοποιητικά ADR που κατέχονται από εκατοντάδες θεσμικούς και ιδιώτες επενδυτές, σε αναλογία 5 ADRs προς 1 κοινή μετοχή.

Ως εκ τούτου, η ανακοινωθείσα αύξηση της έμμεσης συμμετοχής της ΒοΝΥ στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΤΕ αποτελεί ουσιαστικά αύξηση των θέσεων των μετόχων που επενδύουν στη μετοχή της ETE μέσω των πιστοποιητικών ADR, που ως γνωστόν διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης».

Πάντως, σημειώνεται ότι είναι μια σπάνια, αν όχι μοναδική περίπτωση, όπου αυξάνεται σε τέτοιο σημαντικό ποσοστό η έμμεση (δια των ADRs) συμμετοχή επενδυτών της Wall Street στη μετοχική σύνθεση της Εθνικής, εξέλιξη που αντανακλά το υψηλό επενδυτικό και κερδοσκοπικό ενδιαφέρον που έχει προσελκύσει η τράπεζα στην Νέα Υόρκη. Το τελευταίο διάστημα, ο ημερήσιος τζίρος στα ADRs της Εθνικής ξεπέρασε ακόμη και τα 50 εκατ. πιστοποιητικά σε μια συνεδρίαση, κινητικότητα που πιθανότατα αποδίδεται σε κερδοσκοπικές κινήσεις.

Πολλές συζητήσεις, σενάρια και εικασίες για το μέλλον της Εθνικής Τράπεζας έχει τροφοδοτήσει η ξαφνική εμφάνιση της Bank of New York Mellon στη μετοχική σύνθεση της κορυφαίας ελληνικής τράπεζας με ποσοστό συμμετοχής βασικού μετόχου, καθώς υπερβαίνει το 5% (5,25%) και η αμερικανική τράπεζα υποχρεώθηκε χθες βάσει της νομοθεσίας να γνωστοποιήσει τη συμμετοχή της.

Ήδη στα παρασκήνια του χειμαζόμενου ελληνικού τραπεζικού τομέα, που έχει περιέλθει σε τέτοια εξευτελιστική κατάσταση, ώστε σήμερα να αξίζει στο ταμπλό του ΧΑ η ισχυρότερη τράπεζα της χώρας λιγότερα από 7 δις. ευρώ, αναπτύσσονται τρία βασικά σενάρια, με αφορμή τη χθεσινή χρηματιστηριακή γνωστοποίηση της αμερικανικής τράπεζας με τον ποιοτικότερο ισολογισμό στις ΗΠΑ:

1. Το πρώτο σενάριο –και πλέον «αθώο»- αναφέρει, ότι η BNY Mellon εμφανίζει στα βιβλία της τη συμμετοχή με 5,25% στην Εθνική Τράπεζα, ενεργώντας για λογαριασμό ενός ή περισσότερων πελατών της, αφού πρόκειται για την τράπεζα – παγκόσμιο πρωταθλητή στην παροχή υπηρεσιών θεματοφυλακής και έναν από τους μεγαλύτερους «παίκτες» στο διεθνές «ταμπλό» της επενδυτικής τραπεζικής. Σε αυτή την περίπτωση, η «αθώα» αυτή τοποθέτηση, που δεν υποκρύπτει δηλαδή σκοπιμότητες απόκτησης δικαιωμάτων στη διοίκηση της τράπεζας – εθνικό σύμβολο της Ελλάδας, μπορεί να αποδίδεται απλώς σε μια έξυπνη επενδυτική τακτική, αφού κατά κοινή ομολογία η κεφαλαιοποίηση της Εθνικής δικαιολογείται μόνο λόγω της κακής συγκυρίας για την ελληνική οικονομία και είναι πολύ πιθανό να εκτιναχθεί ακόμη και κατά έξι φορές υψηλότερα τα επόμενα χρόνια, αν ένα επιτυχημένο πρόγραμμα σταθεροποίησης επιτρέψει στη μετοχή να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη της.

2. Το δεύτερο σενάριο αναφέρει, ότι η BNY Mellon έχει αποφασίσει για λογαριασμό της να προχωρήσει σε μια κίνηση απόκτησης στρατηγικής συμμετοχής στην Εθνική Τράπεζα, εκμεταλλευόμενη την εξαιρετικά χαμηλή σημερινή κεφαλαιοποίηση. Αυτό το σενάριο ενισχύεται από το γεγονός, ότι η BNY Mellon, που δημιουργήθηκε το 2006 με την απορρόφηση της Mellon από την Bank of New York, έχει γνωστοποιήσει ήδη από το περασμένο φθινόπωρο ότι σκοπεύει να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που δίνει η κρίση, για να προχωρήσει σε επεκτατικές κινήσεις στην Ευρώπη, με στόχο τα συνολικά έσοδα από τις εκτός ΗΠΑ δραστηριότητες να ξεπεράσουν τα επόμενα χρόνια το 50% του συνόλου. Άλλωστε, η BNY Mellon έχει αυτή τη στιγμή τον ισχυρότερο ισολογισμό μεταξύ των αμερικανικών τραπεζών, γι’ αυτό και ήταν η πρώτη που επέστρεψε στο αμερικανικό Δημόσιο τις ενισχύσεις ύψους 3 δις. δολ. που είχε λάβει. Επιπλέον, οι άριστες σχέσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου με τη διοίκηση Ομπάμα θα δημιουργούσαν ευνοϊκό πολιτικό περιβάλλον για μια συμμετοχή αμερικανικής τράπεζας στην Εθνική.

3. Το τρίτο –και πιο μυστηριώδες…- σενάριο αναφέρει, ότι η BNY Mellon δεν αποκλείεται να αποτελεί το προκάλυμμα άλλου επενδυτή, που σχεδιάζει κίνηση επιθετικής εξαγοράς, αλλά προς το παρόν έχει λόγους να διατηρεί απόρρητη την ταυτότητά του, κρύβοντας τη συμμετοχή του πίσω από έναν ή περισσότερους χρηματιστηριακούς λογαριασμούς στην BNY Mellon. Καθώς θεωρείται βέβαιο, ότι η Εθνική, όπως και όλες οι άλλες μεγάλες τράπεζες, θα χρειασθούν στο προσεχές μέλλον κεφαλαιακή ενίσχυση, για να «αντέξουν» τις ζημιές που φέρνει η κρίση, ο επενδυτής αυτός θα μπορούσε να αποκαλύψει την ταυτότητά του όταν θα ζητηθούν κεφάλαια από τη διοίκηση της Εθνικής. Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με όσα έχουν συνομολογηθεί στο μνημόνιο της κυβέρνησης με το ΔΝΤ, δύο εναλλακτικές επιλογές θα υπάρχουν: η άντληση κεφαλαίων από την αγορά –άρα και τον «μυστηριώδη» σήμερα επενδυτή, ο οποίος θα έχει «χτίσει» στο μεταξύ μια ακόμη σημαντικότερη θέση, ή η προσφυγή στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Για την ταυτότητα του μυστηριώδους επενδυτή, αν θεωρηθεί ότι ισχύει το τρίτο σενάριο, πολλές εικασίες γίνονται από τους παράγοντες της αγοράς. Θεωρητικά, όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη, ακόμη και μια μεγάλη τουρκική τράπεζα θα μπορούσε να κρύβεται πίσω από την BNY Mellon, αφού κατ’ επανάληψη Τούρκοι τραπεζίτες έχουν τονίσει τελευταία, ότι η κρίση στην Ελλάδα προσφέρει επενδυτικές ευκαιρίες στον τραπεζικό κλάδο. Οι πολιτικές επιπλοκές ενός τέτοιου σεναρίου είναι αναμφίβολα εξαιρετικά σοβαρές, αλλά, όπως λένε τραπεζικά στελέχη, ποιος θα φανταζόταν πριν από μερικά χρόνια, ότι σήμερα η Εθνική θα ήταν ήδη κατά μεγάλο ποσοστό τουρκική τράπεζα, μετά την εξαγορά της Finansbank;

Άλλα σενάρια αναφέρουν, ότι θα μπορούσε να κρύβονται πίσω από την αμερικανική τράπεζα επενδυτικά κεφάλαια της Κίνας, που είχαν στο πρόσφατο παρελθόν προτείνει στην κυβέρνηση την κάλυψη μεγάλου μέρους των δανειακών αναγκών της χώρας, με αντάλλαγμα μια στρατηγική συμμετοχή στην Εθνική. Ή θα μπορούσαν να κρύβεται κάποια ισχυρή τράπεζα της Δύσης, που αναγνωρίζει τη στρατηγική ευκαιρία τοποθέτησης στην ισχυρότερη ελληνική τράπεζα εν μέσω κρίσης.

Σε ορισμένα τραπεζικά γραφεία, αναφέρθηκε και το σενάριο της εμπλοκής του τέως διοικητή της Εθνικής, κ. Τάκη Αράπογλου, με κάποιο καθοδηγητικό ρόλο στην προσπάθεια «άλωσης» της τράπεζας. Άλλωστε, ο κ. Αράπογλου παραμένει τους τελευταίους μήνες, μετά την απομάκρυνσή του από την Εθνική, εκτός των ισχυρών πόστων της ελληνικής ή διεθνούς τραπεζικής αγοράς και δεν είναι οι λίγοι αυτοί που προσπαθούν να μαντέψουν τις επόμενες κινήσεις του -«ένας τραπεζίτης τέτοιας εμβέλειας δεν εξαφανίζεται σε μια νύχτα», λένε τραπεζικά στελέχη.

Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά τα σενάρια λίγοι σημασία θα είχαν, αν δεν υπήρχε ο… καπνός της ξαφνικής εμφάνισης της BNY Mellon στη βασική μετοχική σύνθεση της τράπεζας. Και αν δεν εξακολουθούσε να ισχύει και σήμερα, αυτό που έλεγε σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις του ο αείμνηστος Θ. Καρατζάς, όταν υπερασπιζόταν την αναγκαιότητα του «γάμου» με την Alpha Bank: ότι, δηλαδή, θα αποτελέσει μεγάλο πλήγμα για την εθνική μας οικονομία, αν κάποτε η Εθνική περάσει στον έλεγχο ξένων συμφερόντων…