Η 13η Μαΐου στην Ιστορία

H 13η Μαΐου είναι η 134η ημέρα του δίσεκτου 2024. Απομένουν 232 μέρες μέχρι το τέλος του έτους.

 

1277. Με διάταγμα του Μεχμέτ Μπέη των Καραμανιδών του Ικονίου, ορίστηκε η τουρκική ως η επίσημη γλώσσα των Σελτζούκων αντί της Περσικής.

1347. Ο Ιωάννης ΣΤ' Κατακουζηνός στέφτηκε συναυτοκράτωρ του Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου για δέκα χρόνια.

1534. H μάχη της Λάουφεν μεταξύ της Έσσης και των Αψβούργων με έπαθλο τη Βυρτεμβέργη . Νίκησε ο Φίλλιπος της Εσσης.

1568 . Στη Μάχη του Λάνγκσαϊντ οι δυνάμεις της Μαρίας Α' της Σκωτίας ηττήθηκαν από το στρατό του ετεροθαλή αδελφού της Μαρίας , Ιάκωβου Στιούαρτ.


1754. Με Ουκάζιο της Αυτοκράτειρας της Ελισάβετ Πετρόβνας ιδρύθηκε η πρώτη Τράπεζα στην Αγία Πετρούπολη .

1779. Με πρωτοβουλία της Ρωσίας, η Αυστρία και η Πρωσία υπέγραψαν τη Συνθήκη του Τέσεν τερματίζοντας τον Πόλεμο της Βαυαρικής Διαδοχής .

1783. Ο ρωσικός στόλος της Αζοφικής μπήκε στον κόλπο της Σεβαστούπολης (Αχτιάρσκουγιού) και έτσι γεννήθηκε ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας.

1805. Κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κυρηναϊκής, οι Αμερικανοί υπό τον Γουίλιαμ Ίτον και το μισθοφορικό τους σώμα, απέκρουσαν στην Ντέρνα την επίθεση των Βερβερίνων.

1809. Έληξε η τετραήμερη πολιορκία της Βιέννης από τον Ναπολέοντα. Η παράδοση της πόλης η οποία είχε εκκενωθεί από το Στρατό υπογράφτηκε στις

2 π.μ. στις 13 Μαΐου. Αργότερο το πρωί της 13ης Μάϊου οι Γάλλοι στρατιώτες εισήλθαν Βιέννη, ακριβώς ένα μήνα αφότου ο Ναπολέων είχε φύγει από το Παρίσι.

1830. Ο Ισημερινός απέκτησε την ανεξαρτησία του.

1848 . Στο Σρέμσκι Κάρλόβτσι άρχισε η «Συνέλευση του Μαΐου» με εκπροσώπους από τις 175 ενορίες της Βοϊβοντίνα και της Σερβίας που ανέδειξε τον Μητροπολίτη Καρλοβικίου, Ιωσήφ Ράγιατσιτς ως Πατριάρχη των Σέρβων και τον συνταγματάρχη Στέβαν Σούπλικτσα ως βοεβόδα των Σέρβων της Βοϊβοντίνα ./span>

1876. Στη Βουλγαρία στις 13/25 Μαΐου σκοτώθηκε σε ενέδρα στο Τέτεβεν, ο Γκεόργκι Μπενκόβσκι , ενας από τους ηγέτες της βουλγάρικης Απριλιανής εξέγερσης .

1871. Μετά την κατάληψη της Ρώμης (1870) ,στις 13 Μαΐου 1871, εγκρίθηκε από το ιταλικό Κοινοβούλιο ο «νόμος των εγγυήσεων» με τον οποίο ρυθμίστηκαν οι σχέσεις μεταξύ του ιταλικού Κράτους και της Αγίας Έδρας, έως το 1929, που υπογράφηκε η Συνθήκη του Λατερανού. Ο νόμος είχε είκοσι άρθρα και ήταν χωρισμένη σε δύο μέρη. Η πρώτη αφορούσε τα προνόμια του Ποντίφικα που ήταν εγγυημένα και το δεύτερο μέρος ρύθμιζε τις σχέσεις μεταξύ του κράτους και της καθολικής εκκλησίας.

1890. Ο Νίκολα Τέσλα έλαβε την πατέντα για την ηλεκτρική γεννήτρια.

1903. Η κυβέρνηση Θεόδωρου Δηλιγιάννη υπέβαλε στην Ελληνική Βουλή τη σύμβαση για την ίδρυση μονοπωλίου της σταφίδας, κάτω από τον έλεγχο Άγγλων κεφαλαιοκρατών. Η ίδρυση ωστόσο του μονοπωλίου, που επιδίωκαν οι βρετανοί κεφαλαιούχοι, ήταν ασύμφορη για τους ντόπιους μεγαλοσταφιδεμπόρους και θα επέτρεπε στους μικρούς κυρίως καλλιεργητές της σταφίδας στην Πελοπόννησο να λυτρωθούν από την εκμετάλλευση των εγχώριων εμπόρων.

1907. Άρχισε στο Λονδίνο το 5ο Συνέδριο του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος (ΡΣΔΕΚ). V συνέδριο του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος, πιο γνωστό ως το Λονδίνο Συνέδριο του Κόμματος Πραγματοποιήθηκε στις 30 Απριλίου/13 Μαίου μέχρι τις 19η, Μαΐου /1 Ιουνίου). Στο συνέδριο μετείχαν πέντε τάσεις: Οι «μενσεβίκοι», οι «μπολσεβίκοι», και οι εβραικές Μπούντ της Πολωνίας της Λιθουανίας, και οι σοσιαλδημοκράτες της Λετονίας Υπήρχαν 343 σύνεδροι από 145 οργανώσεις , αλλά μόνο 302 αντιπρόσωποι είχαν δικαίωμα ψήφου. 89 Μπολσεβίκοι, 88 Μενσεβίκοι, 54 από τις εβραϊκές Μπούντ, 45 Πολωνοί Σοσιαλδημοκράτες και 26 Λεττονοί. Το Συνέδριο έγινε στην εκκλησία του Σάουθγκέιτ. Αρχικά είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί το συνέδριο στην Κοπεγχάγη, όπου κατάφθασαν οι αντιπρόσωποι τον Απρίλιο του 1907. Ωστόσο, η κυβέρνηση της Δανίας το απαγόρευσε . Η προσπάθεια να μεταφερθεί το Συνέδριο στη Σουηδία ή τη Νορβηγία απέτυχε και στη συνέχεια, το Κογκρέσο μετακόμισε στο φιλόξενο Λονδίνο. Το κόστος του συνεδρίου ήταν περίπου 12.000 λίρες που πληρώθηκαν από τον εβραίο σαπουνοβιομήχανο Γιόζεφ Φελς, ο οποίο; χρηματοδοτούσε και τον σοσιαλδημοκράτη βουλευτή Τζώρτζ Λάνσμπουρυ, που μπήκε μπροστά για να γίνει το Συνέδριο. Την διοργάνωση του Συνεδρίου βοήθησαν και ο αριστερός δημοσιογράφος Χένρι Νόελ Μπρέιλσφορντ που ειδικευόταν στα «βαλκανικά» και ο επίσης εβραίος αριστερός δημοσιογράφος Θίαντορ Ρονστάιν. font-size: medium;" />

1912. Στις 13/26 Μαΐου ο υπολοχαγός Δημήτριος Καμπέρος κατά τη διάρκεια άσκησης πραγματοποίησε την πρώτη αποστολή στρατιωτικού αεροπλάνου στην Ελλάδα.

1913. Στην Αγία Πετρούπολη ο Ίγκορ Σικόρσκι παρουσίασε το πρώτο τετρακινητήριο αεροπλάνο .

1916. Οι Γερμανοί παρέλαβαν το οχυρό Ρούπελ.

1919. 13/1 Μαΐου η απόβαση του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη.
1925. Άρχισε το 3ο Συνέδριο των Σοβιέτ της ΕΣΣΔ. 

 

1927. H παρέμβαση της Τράπεζας του Ράιχ που περιόρισε τον δανεισμό των επενδυτών προκάλεσε κατάρρευση της χρηματοπιστωτικής αγοράς. («Μαύρη Παρασκευή»). 

 

1933. Ο Βίντκουν Κουίσλιγκ ίδρυσε στη Νορβηγία το φασιστικό «Κόμμα Εθνικής Ενότητας». 

 1940. Η Βέρμαχτ δημιούργησε προγεφυρώματα στη γαλλική πλευρά του Μοζέλλα και ξεκίνησε την εισβολή στη Γαλλία. Η βασίλισσα Βιλελμίνα της Ολλανδίας διέφευγε στη Μεγάλη Βρετανία συνεχίζοντας την αντίσταση. Η Πριγκίπισσα Τζουλιάνα έστειλε τα παιδιά της στον Καναδά. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ εκφώνησε στο βρετανικό κοινοβούλιο την ομιλία του , περί «αίματος, μόχθου, δάκρυων και ιδρώτα». 

 

1941. Ο Σέρβος στρατηγός Ντράγκολιουμπ (Ντράζα) Μιχαΐλοβιτς ξεκίνησε από τη Ράβνα Γκόρα την αντίσταση κατά της γερμανικής κατοχής της Γιουγκοσλαβίας, ιδρύοντας το Κίνημα των Τσέτνικ. Στη Σαμοθράκη και τη Θάσο αποβιβάστηκαν βουλγαρικά τμήματα στα οποία οι Γερμανοί παρέδωσαν τα νησιά.

 1943. Ο στρατηγός Χανς-Γιούργκεν φον Άρνιμ που διαδέχτηκε τον Ρόμελ παρέδωσε στον Πάτον στην Τύνιδα, τα υπολείμματα του εκστρατευτικού σώματος της Αφρικής. (AfriKa Korps) . Αιχμαλωτίστηκαν περίπου 250.000 Γερμανοί και Ιταλοί στρατιώτες. 

1944. Στο πλαίσιο της «κινεζικής δράσης»,  η Γκεστάπο διέλυσε την κινεζική γειτονιά του Αμβούργου.

1945. Ο σερβικός Μελιγαλάς. Στη Βοσνία, στο «πράσινο βουνό» , (zelenagora), έληξε, η μάχη των εθνικόφρονων τσέτνικς, του γιουγκοσλαβικού εθνικού στρατού (jvuo) με τους κομμουνιστές παρτιζάνους. Oι περίπου 12000 άνδρες του Mιχαΐλοβιτς που είχαν περικυκλωθεί παραδόθηκαν, αφού τους εγγυήθηκαν τη ζωή τους. Στη συνέχεια όμως οι κομμουνιστές εκτέλεσαν πάνω από 9000. Στον Ντράζα Μιχαΐλοβιτς επέτρεψαν να αποσυρθεί στο Βίσεγκραντ, όπου και παρέμεινε μέχρι τη σύλληψή του τον Μάρτιο του 1946. Οι μάχες με μεμονωμένες ομάδες Τσέτνικ που δεν παραδόθηκαν και προσπάθησαν να διαφύγουν, συνεχίστηκαν μέχρι τις 18 Μαΐου.

1956. Μαθητική διαδήλωση στη Λευκωσία υπέρ της Ενώσεως με την Ελλάδα. Οι διαδηλωτές έριξαν τρεις βόμβες, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας Άγγλος στρατιώτης και να τραυματιστούν πέντε.

1958.Η Κρίση της 13ης Μαΐου που έφερε τον Ντε Γκώλ στην εξουσία. Οι στρατιωτικές αρχές και ο γαλλικός πληθυσμός της Αλγερίας στασίασαν εναντίον του Παρισιού. Η αλγερινή κρίση ήταν το τέλος της τέταρτης Γαλλικής Δημοκρατίας . Η εξέγερση των Αλεξιπτωτιστών του Αλγερίου, δημιούργησε την πέμπτη γαλλική δημοκρατία, με τον Πιερ Φλεμλέν πρωθυπουργό και πρόεδρο τον Ντε Γκώλ .

1967.Ο Κοκός διόρισε ως αρχιεπίσκοπο Αθηνών τον πρωθιερέα των Ανακτόρων, και μέλος της «Ζωής» κ. Ιερώνυμο Κοτσώνη.

1968 .Στο Παρίσι, μετά τη βίαιη διάλυση από την αστυνομία των οδοφραγμάτων των φοιτητών , τα γαλλικά συνδικάτα κήρυξαν γενική απεργία. Το συλλαλητήριο της Αριστεράς συγκέντρωσε 800.000 άτομα. Άρχισαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Βορείου Βιετνάμ και των Ηνωμένων Πολιτειών για τον τερματισμό του πολέμου στο Νότιο Βιετνάμ. 1971. Ανατινάχτηκε με βόμβα το άγαλμα του Τρούμαν στην Αθήνα. Σκοτώθηκε ένας αστυνομικός. 

 1976. Οι Ερυθροί Χμερ ανέλαβαν την εξουσία στην Καμπότζη. 

 1978. Από τη Νέα Δημοκρατία ψηφίστηκε η 35ετία για όλους τους εργαζόμενους, με πλήρη σύνταξη στα 58 χρόνια. 

 1981. Μεχμέτ Αλί Αγκτσά αποπειράθηκε να δολοφονήσει στην πλατεία του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β.

1982 . Πέθανε η Δέσποινα Αχλαδιώτη, που έμεινε στην ιστορία ως η Κυρά της Ρω, καθώς επί 40 χρόνια ύψωνε τη γαλανόλευκη σημαία στην ακριτική νησίδα της Ρω, όπου είχε εγκατασταθεί με τον άντρα της από το 1924. 

1989. Στο Πεκίνο, το πρωί της 13ης Μαΐου, εκατοντάδες φοιτητές ξεκίνησαν απεργία πείνας στην πλατεία Τιενανμέν δύο ημέρες πριν από την επίσημη επίσκεψη του Σοβιετικού ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Γνωρίζοντας ότι η τελετή υποδοχής για τον Γκορμπατσόφ είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στην πλατεία, οι ηγέτες των φοιτητών ήθελαν να χρησιμοποιήσουν την απεργία πείνας εκεί ως διαπραγματευτικό χαρτί για να αναγκάσουν την κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα αιτήματα τους. Μέχρι το απόγευμα της 13ης Μαΐου, κάπου 300.000 άνθρωποι ειχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία. 

 1990. Το σοβιετικό Κοινοβούλιο ψήφισε το τέλος του μονοπωλίου της εξουσίας από το Κομμουνιστικό Κόμμα. 

 1995.Σεισμός 6,6 βαθμών Ρίχτερ χτύπησε την Κοζάνη και τα Γρεβενά. 

1997.Η Ρωσική Βουλή απαγόρευσε οριστικά την επιστροφή των έργων τέχνης, που κατέσχεσε ο Κόκκινος Στρατός στην Γερμανία. 

1999 . To Αλβανικό κοινοβούλιο με ψήφισμά του εξέφρασε τήν υποστηρίξη του στη προσωρινή κυβέρνηση τού Κοσσυφοπεδίου πού είχε σχηματίσει ο Χακίμ Θάτσι και δήλωσε ότι θεωρεί τόν Ουτσεκά ως έναν από τους πλέον καθοριστικούς πολιτικούς και στρατιωτικούς παράγοντες για την επίλυση της κρίσης. Το αμερικανόπαιδο ο Γιωργάκης δήλωσε ότι «ουδείς εγγυάται στην Ελλάδα πρωταγωνιστικό ρόλο την επόμενη μέρα του πολέμου» και ο Αβρούρι μετά από 51 ημέρες βομβαρδισμών ζήτησε «να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί», αλλά δεν επέμενε. Στο Κόσσοβο, στις 23:50 στον κεντρικό δρόμο Πρίζρεν - Σούβα Ρέκα, στο σταυροδρόμι κοντά στο χωριό Κόρισα του δήμου Πρίζρεν, τα αεροπλάνα ΝΑΤΟ βομβάρδισαν μια αυτοκινητοπομπή Αλβανών προσφύγων. Από τους 500 έως 600 Αλβανούς, σκοτώθηκαν 87 και 60 τραυματίστηκαν σοβαρά. Κατά την 51η ημέρα των βομβαρδισμών βομβάρδισαν και πάλι σε τρία κύματα τα κτίρια της τηλεόρασης του Νόβι Σαντ και έριξαν βόμβες διασποράς στην περιοχή μεταξύ Ουρόσεβατς και Πρίστινας. Βόμβες έπεσαν και κοντά στην Παλιά Αγορά της Πρίστινας και στον πομπό στο Κούτλοβατς. Πέντε πύραυλοι χτύπησαν την περιοχή του σιδηροδρομικού σταθμού του Πρίζρεν.
Ο αρχηγός του αμερικανικού Γενικού Επιτελείου στρατηγός Χένρυ Σέλτον, δήλωσε σε συνέντευξη στην Ουάσιγκτον ότι ο στρατός της Γιουγκοσλαβίας συνεχίζει να είναι σε θέση να αποκρούσει τις επιθέσεις του ΝΑΤΟ και ότι η σύγκρουση στη Γιουγκοσλαβία απέχει ακόμα πολύ από το τέλος. Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Γουίλιαμ , μιλώντας στην ίδια συνέντευξη είπε ότι το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει μέχρι να αποσυρει από το Κόσσοβο το σερβικό στρατό ο Μιλόσεβιτς.
Στην Ιταλία, ο Κάρλο Ατζέλιο Τσιάμπι έγινε ο 10ος Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας.

2001. Στην Ιταλία ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι κέρδισε τις εκλογές me 49,6%, ενώ η «Ελιά» πήρε 35,1%.

2004. Με τη δήλωση, «έκλεισε ένας κύκλος και ανοίγει ένας καινούργιος», ο Αντώνης Σαμαράς έγραψε το τέλος της «Πολιτικής Άνοιξης», έπειτα από 11 χρόνια, και επέστρεψε στη Ν.Δ. Στην Ινδία, η χήρα του Ρατζίβ Γκάντι Σόνια, κέρδισε τις εκλογές . 

 2007. Παραιτήθηκε από τη θέση του Προέδρου της Βουλής της Σερβίας ο επικεφαλής του Ριζοσπαστικού Κόμματος της Σερβίας (SRS), Τόμισλαβ Νίκολιτς, πριν από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας για την καθαίρεση του. Η εκλογή του, στις 8 Μαΐου, προκάλεσε ανησυχία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εν τω μεταξύ, ο Κοστούνιτσα (DSS) συμφώνησε με τους ευρωπαϊστές , ( DS και G17 + ) για το σχηματισμό της νέας φιλοδυτικής Σερβικής κυβέρνησης. 

 2012. Απέτυχε η μεσημεριανή συνάντηση υπό τον Κάρολο Παπούλια. των Σαμαρά Τσίπρα, Βενιζέλου, για την συγκρότηση «Οικουμενικής» και το απόγευμα μεχρι το Βράδυ, ο Παπούλιας συναντήθηκε διαδοχικά με τους Αρχηγούς των μικρότερων Κομμάτων.

 2016. 12 χρόνια μετά το τέλος της «Πολιτικής Άνοιξης», ο δικηγόρος Φαήλος Κρανιδιώτης ανακοίνωσε την ίδρυση του κόμματος «Νέα Δεξιά» .

2022. Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ προέβλεψε την «κατάρρευση της ιδέας ενός κόσμου με επίκεντρο τις ΗΠΑ. Το ρούβλι ξεκίνησε τη μέρα του με ενίσχυση έναντι του δολαρίου και του ευρώ. Κατά το άνοιγμα των συναλλαγών, το δολάριο για πρώτη φορά από τον Φεβρουάριο του 2020 έπεσε κάτω από τα 63 ρούβλια στα 62,63.