Ελλείμματα μαμούθ

Ο εκτροχιασμός του κρατικού προϋπολογισμού του 2009, που οδηγεί την κυβέρνηση στην εκτίμηση ότι το έλλειμμα φέτος θα φτάσει το 12,5% του ΑΕΠ επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που δημοσιοποιήθηκαν χθες το απόγευμα και αφορούν στην υλοποίηση του προϋπολογισμού στο οκτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου.

Το έλλειμμα του προϋπολογισμού εκτινάχθηκε στο τέλος Αυγούστου στα 20,877 δισ ευρώ , ή στο 8,5% του ΑΕΠ έναντι ετήσιας πρόβλεψης 12,691 δισ. ευρώ του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας και ανάπτυξης σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού ανήλθαν σε 31,333 δισ. ευρώ, έναντι 59,287 που προβλέπει για όλο το έτος το πρόγραμμα σταθερότητας και ανάπτυξης (στο 52,8% του στόχου) ενώ οι δαπάνες ανήλθαν σε 46,598 δισ. ευρώ καλύπτοντας το 69,7% του ετήσιου στόχου που είναι 66,878 δισ. ευρώ.

Οι πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν το οκτάμηνο στα 36,579 δισ. ευρώ έναντι 54,778 δισ. ευρώ (στο 66,8% του στόχου).
Οι τόκοι διαμορφώθηκαν στα 10,019 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο έναντι ετήσιου στόχου 12,1 δισ. ευρώ (στο 82,8% του στόχου).

Για την ιστορία, υπενθυμίζεται ότι ο στόχος ήταν η συγκράτηση του ελλείμματος για το σύνολο του 2009 σε 8,8 δισ. ευρώ, αρχικά και σε 12,7 δισ. ευρώ με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας του περασμένου Ιανουαρίου.

Παράλληλα, το ταμιακό έλλειμμα, που προκύπτει από τις συνολικές πληρωμές του Δημοσίου, διαμορφώθηκε σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα, στα 28,1 δισ. ευρώ.

Η εκτίναξη του δημοσιονομικού ελλείμματος στα 20,9 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο, προήλθε βασικά από:

- Τη μείωση των εσόδων κατά 1,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο οκτάμηνο του 2008, ενώ ο στόχος ήταν η αύξησή τους κατά 12%. Εισπράχθηκαν τελικά 31,3 δισ. ευρώ, έναντι 32,5 δισ. ευρώ πέρυσι στην αντίστοιχη περίοδο. Ιδιαίτερα μειωμένες είναι οι εισπράξεις από ΦΠΑ αλλά και από φόρους μεταβίβασης ακινήτων και τέλη ταξινόμησης αυτοκινήτων. Οι επιστροφές φόρων είναι αυξημένες κατά 604 εκατ. ευρώ ή κατά 24,2% σε σχέση με το 2008. Ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, εκτιμά ότι η συνολική υστέρηση των εσόδων φέτος θα φτάσει στα 10 δισ. ευρώ, με βάση τις προβολές που γίνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

- Τις υπερβάσεις των πρωτογενών δαπανών του προϋπολογισμού οι οποίες στο οκτάμηνο αυξήθηκαν κατά 14,4% με τον ετήσιο στόχο του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, να είναι 10,2%. Διαμορφώθηκαν στο τέλος Αυγούστου σε 36,6 δισ. ευρώ, από 32 δισ. ευρώ, πέρυσι στην ίδια περίοδο.

Οι συνολικές δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, για το ίδιο διάστημα, υπερέβησαν το ποσοστό που τους αναλογεί σε σχέση με τις συνολικές ετήσιες προβλέψεις του επικαιροποιημένου Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης (66,7%), αφού διαμορφώθηκαν στο 69,7% και ανήλθαν στο ποσό των 46,6 δισ. ευρώ.

- Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι στο σύνολο του έτους το κονδύλι των δαπανών θα υπερβεί το στόχο των 66,9 δισ. ευρώ, κατά 5 δισ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, παρατηρείται αύξηση των πληρωμών οι οποίες ανήλθαν σε 7 δισ. ευρώ, από 5,9 δισ. ευρώ, πέρυσι, ενώ τα έσοδα μειώθηκαν σε 1,3 δισ. ευρώ, από 3,2 δισ. ευρώ πέρυσι.
κρατικού προϋπολογισμού το οκτάμηνο Ιανουάριο- Αύγουστος 2009

Από τα 20,877 δισ ευρώ του ελλείμματος, τα 10,019 είναι τόκοι και είναι αυξημένοι κατά 992 εκατ. ευρώ. Οι πληρωμές σε ΣΔΙΤ 7 δισ. ευρώ και τα έσοδα από ΕΕ 1,3 δισ. ευρώ, δηλ. έλλειμμα 5,7 δις.
ΕΛΛΕΙΜΜΑ- ΜΑΜΟΥΘ «πνίγει» και το ΙΚΑ, τον μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας. Το Ίδρυμα θα εμφανίσει, για πρώτη φορά ύστερα από την καθιέρωση της πάγιας κρατικής χρηματοδότησής του με το 1% του ΑΕΠ, έλλειμμα το 2010.

Όπως προκύπτει από τον προϋπολογισμό του Ιδρύματος, το 2010 το οργανικό έλλειμμα (πριν από την κρατική χρηματοδότηση) θα είναι διπλάσιο και θα φθάσει τα 6 δισ. ευρώ, από 3,2 δισ. ευρώ που ήταν το 2009. Μάλιστα, ανατράπηκε και ο προϋπολογισμός του 2009 που προέβλεπε πλεόνασμα, μετά την κρατική επιχορήγηση της τάξης των 23,7 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι στο ΙΚΑ παρατηρείται μείωση εσόδων κατά 1,5 δισ. ευρώ.

Όπως προκύπτει από τα συγκριτικά στοιχεία, τόσο του προϋπολογισμού για το 2010 όσο και του προϋπολογισμού και των τελικών εκτιμήσεων για το 2009, το ΙΚΑ- ΕΤΑΜ:

● Θα εμφανίσει, για πρώτη φορά ύστερα από την καθιέρωση της πάγιας κρατικής χρηματοδότησής του με το 1% του ΑΕΠ, έλλειμμα το 2010. Το προϋπολογιζόμενο έλλειμμα του 1,19 δισ.

ευρώ περιλαμβάνει και τις δαπάνες για πληρωμές τόκων (10,2 εκατ. ευρώ) και επενδύσεων (80 εκατ. ευρώ).

● Το οργανικό έλλειμμα, πριν από την κρατική επιχορήγηση, θα είναι το 2010 διπλάσιο σε σύγκριση με το 2009 (στα 6 δισ. ευρώ, από 3,2 δισ. ευρώ που ήταν το 2009).

Θα πρέπει να τονιστεί ότι το οργανικό έλλειμμα του ΙΚΑ μαζί με τα συγχωνευθέντα από 1/8/2008 Ταμεία (ΤΣΠ- ΕΤΕ, ΤτΕ, ΤΑΠ - ΟΤΕ, ΕΤΒΑ, Εθνικής Ασφαλιστικής, ΤΑΞΥ, ΤΑΠ- ΔΕΗ, συνεταιριστικών οργανώσεων που διατηρούν την οικονομική και λογιστική αυτοτέλειά τους) εκτοξεύεται στα 4,6 δισ. ευρώ. Το πλεόνασμα χρήσης, μετά την κρατική επιχορήγηση, διαμορφώνεται στα 24,1 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα παρατηρείται μείωση εσόδων στο ΙΚΑ κατά 1,5 δισ. ευρώ και στον ΟΑΕΕ (Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών) κατά 300 εκατ. ευρώ.

«Στεγνώνουν» τα Ταμεία
Αξίζει να τονιστεί ότι εκτός από το ΙΚΑ, τεράστιο είναι το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως προκύπτει από την αλληλογραφία των Ταμείων με το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και το υπουργείο Οικονομικών. Πάντως, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας τονίζει ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα στην καταβολή των συντάξεων και του δώρου Χριστουγέννων.

Ο ΟΑΕΔ χρειάζεται 425 εκατ. ευρώ για να δώσει τα επιδόματα ανεργίας. Σημειώνεται πως το ΙΚΑ χρωστάει στον ΟΑΕΔ το ποσό των 4,2 δισ. ευρώ.

Ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ)

πρέπει να βρει μέχρι το τέλος του έτους 450 εκατ. ευρώ.

Το ΤΑΥΤΕΚΩ (επικουρικό ΔΕΚΟ και τραπεζών) χρειάζεται από 30 έως 90 εκατ. ευρώ (είναι ασαφές το νούμερο).

Το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων πρέπει να βρει 670 εκατ. ευρώ για να καταβάλει τα εφάπαξ (ποσό, ωστόσο, που δεν είναι απαραίτητο να εξευρεθεί μέσα στο έτος, αλλά και την επόμενη χρονιά).

ΠΗΓΗ ΑΠΕ- ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ-ΤΑ ΝΕΑ